![](/media/lib/321/n-piwochleb-70eeb3f82e1384fc8e87d78da7f8708e.jpg)
Udomowiliśmy zboża, by produkować piwo?
13 września 2018, 10:17Odkrycie zespołu prowadzonego przez Li Liu, profesor archeologii Chin z Uniwersytetu Stanforda, może na nowo rozgrzać spór o to, co było pierwsze: chleb czy piwo? W jaskini znajdującej się na terenie Izraela naukowcy znaleźli ślady związane z produkcją piwa. Są one o tysiące lat starsze od dowodów na uprawę zbóż na Bliskim Wschodzie
![](/media/lib/403/n-ustky-42877ef9cd9dd11760f6f8c93477069c.jpg)
Paleolit po epokę brązu: genetyczne związki mieszkańców okolic Bajkału z pierwszymi Amerykanami
22 maja 2020, 10:25Dzięki badaniom genetycznym, analizie genomu patogenów oraz analizie izotopów udało się wykazać związek pomiędzy paleolitycznymi mieszkańcami okolic jeziora Bajkał a ludźmi, którzy zasiedlili obie Ameryki.
![](/media/lib/546/n-xiongnu1-ba2d34e01cd9d92f9fb0738c6e6293fd.png)
W wieloetnicznym imperium Xiongnu kobiety miały wielką władzę
18 kwietnia 2023, 11:23Na 1500 lat przed Czyngis-chanem, który zapoczątkował budowę największego lądowego imperium w historii ludzkości, mongolscy nomadzi stworzyli swoje pierwsze imperium. Konfederacja Xiongnu powstała w III wieku p.n.e. i przez kilka wieków dominowała na stepach Azji Wschodniej, rzucając wyzwanie imperialnym Chinom i skłaniając je do rozbudowy Wielkiego Muru. Konfederacja Xiongnu była państwem wieloetnicznym o wysokim zróżnicowaniu genetycznym nawet wśród elity rządzącej.
![](/media/lib/576/n-zamczysko-941a7b958d9156bf902364ffed3e4639.jpg)
Znaleziono ślady ważnej i mało znanej bitwy z Mongołami?
26 marca 2024, 09:59Koło Połańca na pograniczu wsi Tursko Małe, Turko Wielkie, Tursko Kolonia i Strużki znajduje się tak zwane Zamczysko Turskie. W obecnej formie są to pozostałości nigdy nie ukończonych fortyfikacji, które zaczęto wznosić wokół wybudowanego ok. 1615 roku zboru ewangelickiego. Pod koniec I połowy XIX wieku z powodu braku wiernych i złego stanu budynek zboru rozebrano. Już około 50 lat później miejsce to zaczęto łączyć z ważnym ale mało znanym epizodem podczas najazdu mongolskiego z tzw. bitwą pod Turskiem z 13 lutego 1241 roku.
![](/media/lib/294/n-dolichne-bbb3286321f3c81ef77e8069d3655108.jpg)
W Dolichne znaleziono 1000 rzymskich pieczęci
8 grudnia 2017, 12:21Ponad 1000 starożytnych pieczęci pochodzących z archiwum miasta Dolichne zostało odkrytych w południowo-wschodniej Turcji przez archeologów z Uniwersytetu w Munster. Ta unikatowa kolekcja artefaktów pozwala nam lepiej poznać lokalny grecko-rzymski panteon, od Zeusa poprzez Herę po Jowisza Dolichneusa, który stał się jednym z najważniejszych bóstw pochodzących z tych okolic, powiedział dyrektor wykopalisk profesor Engelbert Winter.
![](/media/lib/264/n-trellech-9dd182b0a98e181bc5584d55b1344b91.jpg)
Zaryzykował wbrew specjalistom i odkrył nieznane miasto
9 stycznia 2017, 12:54Zawodowi archeolodzy się mylili, a rację miał Stuart Wilson - na granicy Anglii i Walii istniało nieznane dotychczas miasto. Mężczyzna wydał oszczędności całego życia i przez lata zmagał się z niedowierzaniem ekspertów. Teraz będą musieli go przeprosić.
![](/media/lib/590/n-bobr-e77e3e19843dffd8e936f1404e79673b.jpg)
Bobry zmniejszają ryzyko lokalnych powodzi i poprawiają jakość wody
17 września 2024, 11:33Bobry, które Europejczycy przez setki lat bezwzględnie tępili, doprowadzając niemal do zagłady gatunku, odgrywają ważną rolę w małej retencji. Nie tylko zatrzymują wodę, regulując jej poziom w glebie, co jest niezwykle ważne w czasie suszy. Zmieniony przez bobry krajobraz zapobiega powodziom, łagodzi ich skutki i oczyszcza wodę. Bardzo dobrze widać to w Wielkiej Brytanii, gdzie niedawno - po całkowitym wytępieniu - zaczęto reintrodukować bobry, więc naukowcy mają od kilkunastu lat świetną okazję, by porównywać ten sam ekosystem sprzed i po wprowadzeniu doń bobrów.
![](/media/lib/52/haggis-2887b66c7fd9940cbf9d4a746ea5f7c2.jpg)
Szkoci stracili haggis?
3 sierpnia 2009, 11:35Od lat powtarza się, że haggis to specjał kuchni szkockiej – tradycyjna potrawa przyrządzana z owczych podrobów, cebuli, tłuszczu, mąki owsianej i przypraw. Dusi się je w charakterystyczny sposób, bo w żołądku. Tymczasem historyk Catherine Brown utrzymuje, że jest to danie angielskie, a odniesienia do niego znalazła w książce Gerwazego Markhama "Angielska pani domu" (The English Hus-Wife) z 1615 r.
![](/media/lib/173/n-staruszkowie-94c718dbc49feb7f051b10466135706d.jpg)
Obeszli nowotwory i choroby serca, zagraża im zapalenie płuc
6 czerwca 2014, 08:58Osoby, które przekroczyły 100. r.ż., umierają z innych powodów niż młodsze grupy seniorów. Badacze z King's College London podkreślają, że mając na uwadze szybki wzrost liczebności tej grupy wiekowej na świecie, należy poznać jej potrzeby i odpowiednio zaplanować opiekę.
![](/media/lib/226/n-mikrofotografia-watroby-foki-zarazonej-fopiwirusem-d9318d3ddad36889617ace2e826372cd.jpg)
U fok występuje najbliższy krewny wirusa zapalenia wątroby typu A
26 sierpnia 2015, 11:06Naukowcy ze Szkoły Zdrowia Publicznego Mailmana Uniwersytetu Columbii odkryli u fok nowy wirus, najbliższego znanego krewnego ludzkiego wirusa zapalenia wątroby typu A (HAV).